Ενεργειακές Κοινότητες

Το Νομοθετικό Πλαίσιο στην Ελλάδα

Τι είναι οι Ενεργειακές Κοινότητες

Ορισμός

Η Ενεργειακή Κοινότητα (Ε.Κοιν.) είναι ένας αστικός συνεταιρισμός με στόχο την προώθηση της καινοτομίας στον ενεργειακό τομέα και την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Α.Π.Ε.). Για τη σύσταση της Ε.Κοιν. τηρείται η διαδικασία ίδρυσης ενός Αστικού Συνεταιρισμού (Ν.1667/ 1986).

Στόχος

Στόχος των Ενεργειακών Κοινοτήτων είναι, μέσα συνεργειών, η αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας, η προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας, η παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση, διανομή και προμήθεια ενέργειας, η ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας και ασφάλειας σε νησιωτικούς δήμους, καθώς και η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στην τελική χρήση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Τρόποι Εκμετάλλευσης

Στις ενεργειακές κοινότητες υπάρχουν, η δυνατότητα αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εργαλείων, όπως ο ενεργειακός συμψηφισμός (net metering) και ο εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός virtual net metering).

Ποιοι μπορούν να συμμετέχουν:

α) Φυσικά πρόσωπα
β) Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.)
γ) Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.)
δ) Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού (Δήμοι)
ε) Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού (Περιφέρειες)

Τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) συν ένα των μελών πρέπει να σχετίζονται με τον τόπο στον οποίο βρίσκεται η έδρα της Ε.Κοιν. (Περιφέρειας της έδρας της Ε.Κοιν.).

*Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο Ν. 4513/2018, Άρθρο 1, 2, N. 4759/2020 Άρθρο 160.
 

Αντικείμενο Δραστηριότητας

Η Ε.Κοιν. ασκεί υποχρεωτικά τουλάχιστον μία από τις κατωτέρω δραστηριότητες:

α) παραγωγή, αποθήκευση, ιδιοκατανάλωση, πώληση ηλεκτρικής ή θερμικής ή ψυκτικής ενέργειας
β) διαχείριση πρώτης ύλης (συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία, αποθήκευση ή διάθεση) για την παραγωγή ηλεκτρικής ή θερμικής ή ψυκτικής ενέργειας, από βιομάζα ή βιορευστά ή βιοαέριο
γ) προμήθεια για τα μέλη της Ε.Κοιν. ενεργειακών προϊόντων, συσκευών και εγκαταστάσεων, όπως ηλεκτροκίνητων οχημάτων, υβριδικών ή μη, με στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και της χρήσης συμβατικών καυσίμων
δ) διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, προμήθεια φυσικού αερίου
ε) ανάπτυξη δικτύου, διαχείριση και εκμετάλλευση υποδομών εναλλακτικών καυσίμων
στ) εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης νερού με χρήση Α.Π.Ε.
ζ) παροχή ενεργειακών υπηρεσιών (ESCOs)

Η Ε.Κοιν. μπορεί επιπρόσθετα να ασκεί οποιαδήποτε από τις κατωτέρω δραστηριότητες:

α) προσέλκυση κεφαλαίων για την πραγματοποίηση ενεργειακών επενδύσεων (ΑΠΕ)
β) σύνταξη τεχνικοοικονομικών μελετών αξιοποίησης Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α.
γ) διαχείριση ή συμμετοχή σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ε) ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση για θέματα ενεργειακής αειφορίας
στ) δράσεις για την υποστήριξη ευάλωτων καταναλωτών, ανεξάρτητα αν είναι μέλη της Ε.Κοιν., όπως παροχή ή συμψηφισμός ενέργειας (Net Metering / Virtual Net Metering).

Η Δραστηριότητα πρέπει να αναπτυχθεί εντός της Περιφέρειας που βρίσκεται η έδρα της Ε.Κοιν. ή και εντός όμμορης Περιφέρειας για Ε. Κοιν. με έδρα εντός Περιφέρειας Αττικής.

Ενδεικτικές Υποδομές Υποστήριξης Δραστηριοτήτων Ε.Κοιν.:

– Φωτοβολταϊκά Πάρκα
– Αιολικά πάρκα
– Υδροηλεκτρικό Έργο
– Μονάδες βιομάζας – βιοαερίου
– Σταθμοί και υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων
– Ηλεκτρικά αυτοκίνητα προς ενοικίαση ή χρήση
– Εταιρίες προμήθειας ρεύματος
– Συστήματα και υποδομές τηλεθέρμανσης
– Μονάδες αφαλάτωσης
– ESCOs – Energy Service Companies
– Συνδυασμός ή Συνδυασμοί των παραπάνω

*Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο Ν. 4513/2018, Άρθρο 4. N. 4759/2020 Άρθρο 160.
 

Όροι και Προϋποθέσεις

1. Το ελάχιστο κεφάλαιο για χορήγηση άδειας προμήθειας θα είναι 60.000 ευρώ.

2. Το ύψος της εγγυητικής επιστολής μειώνεται κατά 50% για ποσά εγγύησης όπως αυτά περιγράφονται στον
Ν. 4152/2013 και διαμορφώνονται αθροιστικά ως εξής:
• 60.000 έως και 1 MW, μειούμενου αναλογικά για ισχύ μικρότερη
• 30.000 από 1 MW έως και 10 MW
• 20.000 από 10 MW έως και 100 MW
• 10.000 πάνω από 100 MW

3. Σύμφωνα με τον Ν. 4602/2019 απαγορεύεται η σύναψη σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, για συνολική εγκατεστημένη ισχύ ή μέγιστη ισχύ παραγωγής άνω των 18 MW.

Οι Ενεργειακές Κοινότητες Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα, δεν διανέμουν τα κέρδη στα μέλη τους, αλλά τα αξιοποιούν στην ανάπτυξη νέων έργων που θα εγκρίνει η γενική συνέλευση με τη χρηματοδότηση τους.

Ο ελάχιστος αριθμός μελών της Ε.Κοιν. είναι:

α) Πέντε (5), αν τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου εκτός των Ο.Τ.Α. ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα,
β) τρία (3), αν τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα, από τα οποία τα δύο (2) τουλάχιστον είναι Ο.Τ.Α.,
γ) δύο (2), αν τα μέλη είναι μόνο Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού νησιωτικών περιοχών με πληθυσμό κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή.

Τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) συν ένα των μελών πρέπει να σχετίζονται με τον τόπο στον οποίο βρίσκεται η έδρα της Ε.Κοιν.

Οι Ενεργειακές Κοινότητες με Κερδοσκοπικό Χαρακτήρα για να έχουν τη δυνατότητα διανομής πλεονασμάτων χρήσης θα πρέπει o ελάχιστος αριθμός των μελών να είναι:
-60 στην περίπτωση που τα μέλη είναι ΝΠΔΔ -εκτός των Ο.Τ.Α-ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα ή 10 αν είναι σε νησιωτικό Δήμο (<3.100 κατοίκους). -50% συν ένα εξ΄αυτών είναι φυσικά πρόσωπα. Από τα πλεονάσματα της Ε.Κοιν. (που προκύπτουν από τον ισολογισμό) παρακρατείται τουλάχιστον το 10% κάθε χρόνο για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού. Η παρακράτηση δεν είναι δεν υποχρεωτική όταν το ύψος του αποθεματικού είναι τουλ. Ίσο με το ύψος του συνεταιριστικού κεφαλαίου της Ε.Κοιν. Κάθε μέλος μπορεί να κατέχει πέραν της υποχρεωτικής συνεταιριστικής μερίδας και μία ή περισσότερες προαιρετικές συνεταιριστικές μερίδες, με ανώτατο όριο συμμετοχής το 20%, με εξαίρεση τους Ο.Τ.Α. που μπορούν να συμμετέχουν με ανώτατο όριο: α) το 50% για τους Ο.Τ.Α. α΄βαθμού νησιωτικών περιοχών με πληθυσμό κάτω 3.100 κατοίκους β) το 40% για τους λοιπούς Ο.Τ.Α.. Κάθε μέλος, ανεξαρτήτως του αριθμού των συνεταιριστικών μερίδων που κατέχει, συμμετέχει στη γενική συνέλευση με μία μόνο ψήφο.